Europese of Chinese machines

MPM begeleidde de bouw van een Heineken-brouwerij in China. Wij deden onderzoek naar de concurrentiepositie van Chinese machines voor de afvullijnen.

China concurrerend

Een Europese onderneming die een fabriek wilde bouwen in China haalde tot voor kort de machines uit Europa. Wat China zelf maakte, was steevast een mindere kopie van Europees equipement. ‘Dat is nu anders geworden,’ stelt business navigator Joop van Cuijk op basis van een vergelijkend onderzoek. ‘China heeft een grote inhaalslag gemaakt en kan zeker concurreren met Europa. Zij het dat voor sommige aspecten extra aandacht nodig blijft.’

17 procent invoerrechten

In opdracht van Heineken begeleidde Joop van Cuijk mede de bouw van een brouwerij in China. Bij de ontwikkeling van de afvullijn stond men voor de beslissing om de benodigde machines te importeren uit Europa of te kopen in China zelf. ‘Dat laatste zou 17 procent aan extra invoerrechten schelen en een grote som aan transportkosten.’ Maar zijn Chinese machines even goed als Europese? Om op die vraag antwoord te krijgen, bezocht hij een aantal brouwerijen die gebruikmaken van Chinese technologie.

Prima op hoofdlijnen

Joop van Cuijk: ‘Wat ik in die referentiebrouwerijen aantrof, heeft mij in eerste instantie verbaasd. Het zag er allemaal goed uit, zij het dat de capaciteit van de afvullijnen geringer was dan wij nodig hadden. Het opleidingsniveau in China is tegenwoordig goed. De operators weten hoe zij de machines draaiende moeten houden. Een opdracht is voor hen een opdracht. Gezag is gezag. De machines zelf functioneren op hoofdlijnen prima.’

Roestplekken

De verschillen kwamen aan het licht op detailniveau. ‘Toen zagen we gekke dingen die in Europa absoluut niet door de beugel kunnen. Bijvoorbeeld als het gaat om hygiëne. Een roestvrijstalen vuller is bij ons ook echt van roestvrij staal. Je moet er niet aan denken dat je roestdeeltjes in je pilsje aantreft. Maar in een referentiebrouwerij in China zagen we in een roestvrijstalen vuller toch een aantal roestplekken zitten.’

Personeel goedkoper

Personeel is in China goedkoper dan in westerse landen. Joop van Cuijk: ‘Bij een machine die één operator nodig heeft, lopen daar soms twee of drie mensen. Die zijn allerlei dingetjes aan het doen. De manier van werken, is in China dus heel anders dan hier.’

Persoonlijke bescherming

Dat geldt zeker ook voor de persoonlijke bescherming. ‘Een verpakkingsmachine is bij ons helemaal afgeschermd, om te voorkomen dat mensen bekneld kunnen raken. Als je de deur van zo’n machine opent, wordt een noodstop geactiveerd en staat de machine stil. Ik zag dat in een referentiebrouwerij de schakelaar van de deur was overbrugd. Zonder dat de noodstop in werking trad, kon de operator daar de deur openzetten om even snel een kartonnetje recht te leggen. Of de noodstop was helemaal boven in de machine aangebracht, waar geen operator bij kon. Bij ons in het westen kan dat gewoon niet bestaan bij een machine die door de keuringsinstantie TÜV is goedgekeurd.’

‘Moet het zo extreem …?’

Joop van Cuijk trof in de verschillende referentiebrouwerijen wisselende situaties aan. ‘Alsof ze daar met verschillende maten meten. Dat is voor een deel ook onwetendheid. We hebben gesproken met Chinese leveranciers. We hebben hun de veiligheidscriteria voorgehouden die in het westen voor machines gelden. De reactie is dan vaak: moet het zo extreem bij jullie? In het westen gebruiken we veiligheidsgordijnen die werken met fotocellen. Als je daardoorheen loopt, registreren de fotocellen dat, waarna de machine onmiddellijk stopt. In een Chinese referentiebrouwerij wisten ze heel in de verte van het bestaan van zo’n veiligheidsgordijn af.’

‘Gerust op veiligheid’

Na een uitgebreid overleg heeft men uiteindelijk besloten toch in zee te gaan met Chinese leveranciers voor de machines in de afvullijn. ‘Maar we hebben wel eerst allerlei veiligheidsmaatregelen moeten bespreken voordat deze geïmplementeerd konden worden. De lijn is gebouwd, gecontroleerd en onlangs opgestart. Ik ben er nu wel gerust op dat hij veilig is.’

Vooraf duidelijke afspraken

Voor toekomstige trajecten in China betekent dit volgens Joop van Cuijk, dat je extra kosten moet calculeren voor veiligheid bij aanschaf van Chinese equipement. ‘Want het inbouwen van veiligheidstools zit niet automatisch bij de prijs inbegrepen. Daarover moet je vooraf duidelijke afspraken maken met de machinebouwer. Controleer daarbij ook goed of de leverancier begrijpt wat je wilt. Want vaak zit je met tien man aan tafel van wie slecht één persoon een paar woorden Engels spreekt. Het vergt dus wat extra inspanning en geld om een goed functionerende, sterk concurrerende en veilige Chinese machine in te bouwen in een productielijn.’